 หลังยุคสงครามเย็นเป็นต้นมา กระแสโลกาภิวัตน์ได้เข้ามามีบทบาทและความสำคัญต่อการดำเนินนโยบายระหว่างประเทศของประเทศต่างๆในโลก กระแสโลกาภิวัตน์มีส่วนสำคัญทำให้โลกมีความเป็นอันหนึ่งอันเดียวกันมากขึ้น เทคโนโลยี สารสนเทศที่พัฒนามากขึ้นทำให้วัฒนธรรมต่างชาติที่เข้มแข็งได้เข้าไปสอดแทรกในวิถีชีวิตของคนทั่วโลก เช่น Mcdonaldization ซึ่งเป็น "กระบวนการที่หลักการของร้านอาหารฟ้าดฟู้ดได้เข้ามามีอิทธิพลมากขึ้น และมากขึ้น ต่อสังคมอเมริกัน รวมทั้งส่วนอื่น ๆ ของโลก" โลกาภิวัตน์ยังมีมุมมองเชิงอุดมการณ์ที่ลดความสำคัญ (denigrate) ของแนวคิดชาตินิยม และอำนาจอธิปไตย เพราะมองว่าเป็นอุปสรรคในการแก้ไขปัญหาในระดับระหว่างประเทศ จึงมุ่งให้บทบาทแก้ไขปัญหาดังกล่าวกับองค์กรระหว่างประเทศ ซึ่งสิ่งนี้ทำให้คุกคามกับความมั่นคงของรัฐ
ในยุคกระแสโลกาภิวัตน์ (Globalization) ครองเมืองนี้เอง ที่ได้นำเข้าแนวคิดการเปิดการค้าเสรี ในภาคต่างๆทั้ง ภาคการเงิน ภาคการค้า ภาคการลงทุนและภาคการบริการ กระแสโลกาภิวัตน์และการเปิดการค้าเสรีนี้เอง ที่ทำให้เกิดการไหลบ่าของทุนข้ามชาติจำนวนมหาศาลอย่างไม่เคยปรากฏมาก่อน มีการเข้าไปลงทุนระยะสั้นและในตลาดหลักทรัพย์เพื่อเก็งกำไรในตลาดเกิดใหม่ ปรากฏการณ์เช่นนี้ก่อให้เกิดความไม่มั่นคงและการผันผวนทางเศรษฐกิจเป็นระยะๆในประเทศต่างๆเช่น วิกฤตเศรษฐกิจเอเชียในปี 2540 เป็นต้น ทำให้รัฐสูญเสียอำนาจควบคุมเศรษฐกิจของตนเอง อำนาจดังกล่าวตกอยู่ในมือของทุนต่างชาติ
เมื่อพิจารณาจากสิ่งที่นำเสนอแล้วจะเห็นได้ว่าในปัจจุบันทุกประเทศจะไม่สามารถที่จะดำเนินนโยบายทางเศรษฐกิจระหว่างประเทศได้ด้วยประเทศเดียว ซึ่งมีเหตุผลมาจากกระแสโลกาภิวัตน์ที่มีอิทธิพลอย่างมากกับประเทศต่าง ๆ โดยกระแสโลกาภิวัตน์นั้นทำให้เกิด การเปิดเสรีทางการเงิน คือเป็นทำให้มีเงินไหลเวียนไปทั่วโลก , มีการไหลเวียนอย่างเสรีทางด้านการค้า และมีการไหลเวียนอย่างเสรีทางด้านเทคโนโลยี ซึ่งเมื่อรวมทั้งสามเข้าด้วยกันแล้วทำให้เกิด กระแสโลกาภิวัตน์ จนเป็นเหตุให้ทุกประเทศทั่วโลกจะต้องมีการเตรียมพร้อมที่จะรับการเกิดขึ้นของกระแสโลกาภิวัตน์ จนเป็นเหตุให้หลายๆประเทศมีการปรับปรุงตัวเพื่อให้ได้ประโยชน์สูงสุด
ความร่วมมือเอเชีย (Asia Cooperation Dialogue ? ACD) เป็นการร่วมกลุ่มแบบภูมิภาคนิยมในเอเชียที่เกิดขึ้นจากการปรับตัวตามกระแสโลกาภิวัตน์
 ในปัจจุบันความร่วมมือเอเชียนั้นมีสมาชิกด้วยกันทั้งหมด 28 ประเทศซึ่งได้ครอบคลุมประเทศต่างๆในทวีปเอเชียตั้งแต่เอเชียตะวันออกถึงเอเชียตะวันตก ซึ่งในการร่วมมือเอเชียนั้นในปัจจุบันมีการดำเนินงานที่มีความจริงจังโดยแสดงให้เห็นจากการจัดการประชุมร่วมกัน หรือเรียกอีกอย่างว่า มิติของการหารือ (Dialogue) ซึ่งเป็นสิ่งที่ทำให้ประเทศสมาชิกมีการปรึกษาหารือกันอย่างต่อเนื่อง
ความร่วมมือเอเชีย (ACD) มีพันธกิจที่จะร่วมมือกันในด้านต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นการเกษตร การคมนาคมขนส่ง วิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อม การบรรเทาปัญหาความยากจน และการท่องเที่ยว ซึ่งจะเห็นได้ว่าแนวความคิดดังกล่าวไม่ได้ขัดกับการรวมกลุ่มของภูมิภาคทางเอเชียที่มีมาแต่เดิม เช่น กลุ่มความร่วมมือภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ (ASEAN)
เนื่องจากว่าแนวคิดความร่วมมือเอเชีย (ACD) นั้นเป็นแนวทางการเชื่อมโยงในสิ่งที่ขาดหายไป (Missing Link) อีกทั้งยังเป็นการสร้างความเข้มแข็งในด้านต่างๆของกลุ่มประเทศเอเชีย โดยใช้จุดแข็งที่เฉพาะด้านของแต่ละประเทศเพื่อก่อให้เกิดประโยชน์ในการสร้างอำนาจต่อรองของเอเชียในเวทีระหว่างประเทศให้แข็งแกร่งเพื่อปกป้อง และส่งเสริมผลประโยชน์ร่วมกัน นอกจากนี้ยังเป็นการส่งเสริมการร่วมมือ พึ่งพาอาศัยซึ่งกันและกันระหว่างประเทศเอเชียในทุกสาขา
โครงการที่เห็นได้ชัดคือ ตลาดพันธบัตรเอเชีย หรือความร่วมมือทางการเงิน ระหว่างประเทศ ซึ่งเป็นการหาแนวทางที่จะแก้ไขถึงปัญหาที่สำคัญของเอเชีย คือการขาดแหล่งเงินทุนระยะ ยาว เนื่องจากมีตลาดทุนและตลาดพันธบัตรที่มีระดับการพัฒนาค่อนข้างต่ำ ทำให้การระดมเงินเพื่อการลงทุนของผู้ประกอบการมีความจำเป็นต้องพึ่งพาสถาบันการเงินและการใช้แหล่งเงินทุนระยะสั้นจากต่างประเทศเป็นหลัก ทำให้เกิดผลกระทบต่อเศรษฐกิจของภูมิภาค ฉะนั้นจึงจำเป็นที่จะต้องลดการไหลเข้าและการไหลออกของเงินทุนระยะสั้น จนมีการพัฒนาตลาดพันธบัตรในภูมิภาค (Regional Bond Market) เพื่อที่จะเป็นแหล่งเงินทุนระยะยาวสำหรับเอเชีย ทำให้มีการทดแทนเงินทุนระยะสั้นจากภายนอกเพื่อที่จะเป็นการเพิ่มเสถียรภาพของเอเชีย ความร่วมมือเอเชีย (ACD) เป็นตัวอย่างการร่วมกลุ่มภูมิภาคนิยมแบบ Cooperation System ที่หากประเทศสมาชิกทุกประเทศให้ความสำคัญ สามารถพัฒนาไปสู่ Community System ได้ในอนาคต
จึงสรุปได้ว่า กระแสโลกาภิวัตน์เป็นแรงกดดันให้เกิดการพัฒนาแนวคิดภูมิภาคนิยม (Regionalism) ขึ้นเพื่อสร้างหลักประกัน ความอยู่รอด และความมั่นใจให้กับรัฐ ว่าจะไม่ถูกแทรกแซงจากกระแสโลกาภิวัตน์ เมื่อมองในมุมมองนี้ อาจกล่าวได้ว่ากระแสโลกาภิวัตน์มีส่วนสำคัญในการผลักดันให้แนวคิดภูมิภาคนิยมเข้มแข็งมากขึ้น
นายทวีศักดิ์ ตั้งปฐมวงศ์
นิสิตรัฐศาสตร์มหาบัณฑิต สาขาการเมืองการปกครอง
วิทยาลัยการเมืองการปกครอง ม.มหาสารคาม |
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น